Być może, mimo tego iż starasz się zdrowo jeść i prowadzić aktywny tryb życia, spędzając czas na siłowni czy zajęciach fitness, nie możesz pozbyć się nadwagi. Przyczyną może być choroba lub zaburzenia w gospodarce hormonalnej,

nie zawsze bowiem nadwaga wynika z niezdrowego trybu życia.

Niektóre schorzenia powodują niekontrolowany wzrost wagi i to one mogą być odpowiedzialne za wolną przemianę materii czy zatrzymywanie wody w organizmie, doprowadzając w ten sposób do otyłości, z którą nie da się walczyć w tradycyjny sposób. Są także leki, w których w działaniach ubocznych znajduje się przyrost masy ciała. Jakie więc choroby i lekarstwa mogą wpłynąć na to, iż tyjemy, choć jemy niewiele?

Zespół policystycznych jajników

Jest to zaburzenie hormonalne, objawiające się zanikiem miesiączki i problemami z zajściem w ciążę, a także nadmiernym przetłuszczaniem się skóry i owłosieniem na twarzy oraz piersiach.

Schorzenie zwane jest także zespołem wielotorbielowatych jajników w skrócie PCOS i cierpi na nie ok. 10-15 proc. kobiet w wielu reprodukcyjnym. Przy tej chorobie, na jajnikach tworzą się liczne torbiele a kobiety cierpiące na nią charakteryzuje otyłość, w której tkanka tłuszczowa odkłada się głównie w talii. Przyczyny tej przypadłości nie są znane, jednak rozpoznanie zespołu policystycznych jajników nie jest trudne dla ginekologa.

Choroby tarczycy

Objawy niedoczynności tarczycy często są nieswoiste. Należą do nich: pogorszenie nastroju, bezsenność, kłopoty z pamięcią, sucha cera i szybkie przybieranie na wadze, które wiąże się ze zwolnieniem przemiany materii. Chory często narzeka na odczuwanie chłodu, osłabienie siły mięśni i spowolnienie fizyczne. Leczenie niedoczynności polega na przyjmowaniu tyroksyny, czyli hormonu przyśpieszającego przemianę materii i powoduje chudnięcie. Okazuje się jednak, że problem nadwagi pojawia się także przy leczeniu nadczynności tarczycy. Pomimo iż przemiana materii jest przy tym schorzeniu bardzo szybka, po podaniu leku zmienia się i zaczyna się tycie.

Zaburzenia te występuję pięciokrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Szacuje się, że problemy z tarczycą może mieć ponad 300 mln ludzi na całym świecie.

Zespół Cushinga

Kolejne schorzenie, które powodować może nadmierny przyrost wagi i trudności ze schudnięciem, jest Zespół Cushinga. Choroba związana jest z występowaniem podwyższonego poziomu kortyzolu we krwi. Do innych objawów zespołu Cushinga zalicza się: nadciśnienie tętnicze, problemy ze snem i depresję.

Zespół Cushinga wiąże się z nadmiernym przyrostem tkanki tłuszczowej na twarzy i tułowiu, podczas gdy kończyny pozostają szczupłe. Dla chorych, charakterystyczna jest otyłość centralna, czyli gromadzenie się tkanki tłuszczowej na twarzy, a także karku nazywanym często bawolim. Tkanka tłuszczowa gromadzi się także nad obojczykami, tworząc charakterystyczne poduszeczki tłuszczowe. Choroba jest najczęściej wynikiem długotrwałego przyjmowania sterydów. Inną przyczyną może być guz przysadki albo nadnercza.

Kłopoty z insuliną w cukrzycy typu 2

Cukrzyca typu 2. może również przyczyniać się do nadmiernego przyrostu masy ciała. Przyczyną jest brak insuliny, która odpowiada za prawidłową przemianę materii. Osoby, które nie leczą schorzenia, cierpią na napady wilczego głodu, stąd też dochodzi do odkładania dodatkowej tkanki tłuszczowej. Poza tym warto pamiętać, że sama insulina również tuczy.

W początkowym okresie cukrzycy typu 2, w organizmie jest bardzo wysoki poziom insuliny, nie działa ona jednak prawidłowo. Stosowanie leków, które zwiększają wydzielanie insuliny, sprzyja tyciu. Podobna reakcja zachodzi wtedy, gdy u chorego zwiększa się jej dawki. Przyjmowanie leków z grupy biguanidów wywołuje chudnięcie. Dlatego w nowoczesnym leczeniu cukrzycy, terapię rozpoczyna się od podania metforminy, której dodatkowym działaniem jest obniżenie masy ciała.

Depresja i bezsenność

Istnieją pacjenci, którzy w czasie epizodów depresji tyją, ponieważ mają zwiększone łaknienie. Potocznie, mówi się, że zajadają oni stres. Również osoby, które cierpią z powodu zaburzeń snu, w ciągu doby spożywają dużo więcej kilokalorii, niż te, które się wysypiają. Z badania opublikowanego w czasopiśmie ''Sleep'', wynika że osoby, które w ciągu tygodnia krótko śpią, wolniej tracą na wadze niż te, które śpią dłużej. Bezsenność sama nie tuczy, jednak jak dowodzą badania, kiedy nie śpimy lub śpimy źle, pochłaniamy w ciągu doby o ponad 500 kcal więcej niż osoby, które nie mają problemów ze snem.

Stres

Nadmierny i długotrwały stres również może przyczyniać się do problemów z wagą. Podczas stresujących sytuacji, do naszego organizmu uwalniane są dwa hormony: adrenalina i kortyzol.Ten ostatni, zwiększa nasz apetyt, zwłaszcza na wysokokaloryczne przekąski, podnosi ciśnienie krwi i poziom glukozy. Stale podwyższony poziom kortyzolu powoduje zwiększone odkładanie się tkanki tłuszczowej, głównie w okolicach brzucha, pleców i karku.

Brak chromu

Nadmierne przybieranie na wadze może być wywołane także przez niedobór chromu lub problemy z jego przyswajaniem z pożywienia. Wówczas, wzrasta łaknienie na słodycze i trudno jest utrzymać stały poziom cukru we krwi. Chrom pobudza trzustkę do produkcji insuliny, poprawia się stężenie glukozy we krwi i wspomaga przemianę materii. Gdy jest go za mało – tkanka tłuszczowa szybciej się odkłada.

Okres menopauzy

Do zwiększenia masy ciała u kobiet, przyczynia się również menopauza. Zmiany hormonalne powodują gromadzenie się tkanki tłuszczowej w talii. Wpływ na nadwagę ma przede wszystkim niedobór estrogenów. Na dodatek metabolizm znacznie zwalnia, odkładając nagromadzony tłuszcz.

Czynniki genetyczne

Otyłość zależy również od uwarunkowań genetycznych. Niekontrolowane gromadzenie się tłuszczu w organizmie charakterystyczne jest dla takich rzadkich zespołów chorobowych jak zespół Cohena, zespół Carpentera, zespół Bardeta-Biedla czyzespół Pradera-Williego, a także w przypadku zespołu Downa.

Zażywane leki

Na tycie i problemy z odchudzaniem mają również wpływ leki. Takie działanie mogą mieć farmaceutyki stosowane w leczeniu padaczki, cukrzycy typu 2 czy depresji, chociaż większość leków obecnie stosowanych w leczeniu tej ostatniej nie zwiększa łaknienia. Również leki redukujące skutki wydzielania histaminy, podczas reakcji alergicznej wpływają nieznacznie na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego i podwzgórza oraz ośrodka łaknienia. Terapie sterydami również są przyczyną przybierania na wadze i to w bardzo charakterystyczny sposób. Tkanka tłuszczowa pod ich wpływem gromadzi się głównie w okolicy brzucha, karku i twarzy, kończyny zaś stają się coraz chudsze, ponieważ zanikają mięśnie.